MAKALELER

VARİS NEDİR?

Bacak toplardamarlarının genişlemesi, belirginleşmesi, kıvrıntılı hale gelmesidir.

VARİS BELİRTİLERİ NELERDİR?

Uzun süre ayakta kaldıktan sonra özellikle akşamları bacaklarda ağrı, yorgunluk, ağırlık hissi, kaşıntı ve gece krampları görülmesi, ayak bileklerinde şişkinlik, kılcal damar oluşumları, cilt altı kanamalar, ileri dönemde ayak bileğinin iç tarafının koyu renk değişikliği, ciltte pullanma ve çatlaklar sonrasında da zor iyileşen yaralar.

KAÇ TİP VARİS VARDIR?

Örümcek Ağı (Telenjeaktazi): 1 mm veya daha küçük, genellikle kırmızı renkte, özellikle ayak bileği çevresinde yerleşimli örümcek ağına benzer varislerdir.

Retriküler Varisler: Ciltten hafif kabarın mavi, yeşil, mor renkli 3-4 mm’lik varislerdir.

Büyük Toplar Damar Varisleri: Bacağın iç yüzeyinde ve diz altında, bacak arasında 4 mm’den daha büyük ciltten kabarık varislerdir. Ayakta uzun süre durmakla, dolgunlukları artar. Yatılıp bacağı yukarı doğru kaldırınca kaybolur.

VARİS NEDEN OLUŞUR?

Ailesel yatkınlık, birden fazla doğum yapmak, aşırı kilo, meslek hastalığı (kuaför, öğretmen, fırıncı, cerrah gibi uzun süre ayakta kalanlarda), önceden derin toplar damar tıkanıklığı yaşayan hastalarda görülür.

VARİS TANISI NASIL KONUR?

Tanı için genellikle muayene yeterlidir. Ek olarak hekimin hastalık oluşturan damar yapısını net değerlendirebilmesi ve tedavi şekline (medikal tedavi veya lazer, cerrahi vb.) karar verebilmesi için, altın standart ‘Renkli Doppler USG’ değerlendirmesi yapılır.

VARİS TEDAVİSİ

Tedavi, varis tipine göre değişir;

Örümcek Ağı (Telenjeaktazi) varisler için; termokogülasyon, lazer ve skloraterapi, retiküler varsiler için skloraterapi; mini cerrahi, damar içi lazer uygulaması ve köpük skloraterapi uygulanabilir.

TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?

1.Skloraterapi

İnce bir iğne yardımıyla, damar iç yüzeyinde hasar oluşarak kapanmasını sağlayan damar içi enjeksiyonudur. Damar ilaçla doldurulduktan sonra özel bir bandaj veya varis çorabı ile 3 gün kapalı tutulur.

2.Mini Cerrahi Tedavi

Yaklaşık yarım cm kalınlığındaki varisler, 3-4 mm’lik küçük kesi ile bir kanca yardımıyla çıkarılır. Dikiş gerektirmez.

3.Cerrahi Tedavi

Büyük damar varislerinde uygulanır. Damar ultrasonografi yüzeysel toplardamarda yetmezlik saptanan hastalarda uygılanır. Kasık bölgesinde yaklaşık 3 cm’lik, diz bölgesinde yaklaşık 1-1,5 cm’lik kesi ile venöz yetmezliği olan yüzeysel damarların çıkarılmasını amaçlar. Ameliyat yaklaşık yarım saat sürer. Genel anestezi veya spinal anestezi ile yapılabilir. Özel bir bandajla bacak sarılarak bacak kapatılır. Bir gece hastanede yatırılır. 8 gün sonra dikişleri alınır. Yatak istirahatı gerektirmez.

4.Damar İçi Lazer Uygulaması

Bir iğne yardımıyla diz bölgesinden damar için girilerek kasığa kadar iletilen lazer cihazı ile damrd yakılır. Bu yakılan damar çerçevesinde ve altında başka genişlemiş damar parçaları varsa bunlar küçük kesilerle çıkarılır. Kasık bölgesinde kesi olmaması büyük avantajdır.

5. Radyofrekans Yöntemi

Yine diz bölgesinden hastalanmış varis damarına girilerek, ısı enerjisi ile damarın yok edilmesidir. Konforlu olması, kesi olmadan yapılması ve yüksek başarı oranları ile tercih edilen bir tedavi yöntemidir.

6. Varis Yapıştırma ve Kapama Yöntemi

Venöz yetmezlik ve varis hastalığının; hastanede yatmayı gerektirmeyen bir sistem olması, işlem süresinin 10 dakika sürmesi ve hastanın işlemden yarım saat sonra normal hayatını sürdürebilmesi dolayısıyla yeni geliştirilen en konforlu tedavi yöntemidir.

Amacı

Vücuda zarar vermeyen özel bir maddeyle damarın çıkarılmadan ve yakılmadan yapıştırılarak iptal edilmesi yöntemidir. Başarı oranı yüksek ve konforlu bir tedavidir.

VARİSLER TEDAVİ EDİLMEZSE NE OLUR?

Ağrı, huzursuz bacak hissi, kaşıntı, gece krampları nedeni ile yaşam kalitesinde bozulma, ileri derecede genişlemiş varislerin neden olabileceği kanamalar, genişlemiş damarlarda oluşabilecek pıhtılarla ortaya çıkan damarların iltihhaplı hastalıkları, damar tıkanmaları, ileri dönemlerde özellikle ayak bileğinin iç tarafında oluşabilecek çok zor iyileşen yaralar tedavi olmamış hastalarda görülen durumlardır. Son olarak, herhangi bir ilaç kullanarak varis oluşumlarını önlemek mümkün değildir. Hekimimizin yazdığı ilaçlar, varise bağlı şikâyetlerin bir miktar azalmasına yardımcı olur. Piyasada satılan, bitkisel ilaçların, krem ve benzeri ürünlerin etkileri bilimsel olarak kanıtlanmamıştır. Varisten korunmak ve ilerlemesini önlemek için uygulanabilecek en iyi tedavi yöntemi; hekimin önereceği müdahale yöntemi ve medikal tedavi ve önerilerine ek olarak varis çorabı kullanmaktır. Uzun süre ayakta kalmaktan kaçınmak, hamilelikte özel varis çorabının kullanılması, düzenli yürüyüş yapmak, kilo almamak, sıcaktan kaçınmak gibi önlemler, varisten korunmada yarar sağlar.

Op. Dr. İsmail. KÖRK

Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı